باز آفرینی بازار به مثابه فضای عمومی سیال ، محل ملاقات و تعاملات اجتماعی

فضاهای عمومی از دیدگاه اجتماعی فرهنگی، به عنوان مکان هایی جهت ایجاد و تقویت مناسبات و روابط بیرونی، تعاملات، تغییرات و رویارویی هایی اجتماعی و مکان هایی که گروه های مختلف با خواست ها و علایق متفاوت گرد هم جمع می شوند، تعریف می شود. همچنین فضاهای عمومی باید برای استفاده های مختلف غیرقابل پیش بینی و انجام فعالیت های متنوع، طراحی و برنامه ریزی شوند، تا پاسخگویی مناسب به نیازهای استفاده کنندگان باشند. همانند بازارهای سنتی که در آن ها محورهای تجاری در نقاط اجتماع به هم وصل می شده اند تا فضای جمعی را به وجود آورد به گونه ایی که فضای تجاری یک فضای پویا را شکل می داده، جایی که مردم جذب محیط شهری شوند. بازار سنتی، تداوم خط زندگی در شهر و سرشار از فعالیت بوده است، ترکیب سکانس هایی از فضا که با یکدیگر مرتبط اند. در این پژوهش، در روشی «توصیفی- تحلیلی»، به منظور شناخت کامل تری از مفهوم فضای شهری، متون تخصصی مختلف هم در ادبیات شهری غرب و هم در ادبیات شهری ایران مورد بازبینی و مطالعه قرار گرفت. در این فرآیند ابتدا به مفهوم پایه ی فضا پرداخته شد. سپس انسان با توجه به نیازهای اجتماعی اش در بستر فضا قرار گرفته و حاصل کالبدی این تعامل، یعنی فضای عمومی از دیدگاه اندیشمندان مختلف بیان گردید. و همچنین روابط اجتماعی نیز ازمنظر فیلسوفان گوناگون مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد به موضوع فضای عمومی به موضوع فضای عمومی به عنوان بخشی از پیکره شهری توجه گردید و نظریات و تعاریف مختلف در این حوزه مورد مطالعه قرار گرفت. در یک مرحله نیز با بررسی نمونه های موجود موفق در این زمینه از روش مطالعات موردی((case study نیز استفاده شد تا ویژگی ها و مفاهیم موجود در آن ها در این پژوهش نیز را بکار ببریم همچنین مطالعاتی بر روی کارکرد و پیشینه بازارهای سنتی نیز اجام گرفت و در گام بعدی به منظور تجمیع و تحلیل یافته ها با استفاده از روش «فراتحلیل»، به تحلیل این موارد پرداخته شد تا الگوهای لازم برای یک فضای عمومی منعطف و پویا استخراج شود. سپس جهت نحوه تاثیرگذاری این عوامل در تعیین این که یک فضا عمومی، می تواند پویا باشد یا خیر، در مطالعه موردی بر روی فضاهای عمومی شهرستان خرمدره یکی پارک جنگلی و دیگری پارک کوچک همجوار خیابان، از طریق روش «پیمایشی» با ابزار گردآوری داده به صورت «مشاهده» و «پرسشنامه» مورد بازبینی قرار گرفت و در این راستابه کمک آزمون پرسش نامه از حدود 100 نفر از کاربران فضا مصاحبه به عمل آمد. «جامعه آماری» در این پژوهش را استفاده کنندگان فضا تشکیل می دهند. روش نمونه گیری به صورت «نمونه گیری تصادفی» می باشد. انتخاب افراد پرسش شونده به صورت اتفاقی از کاربران فضا و بدون توجه به انتخاب های شخصی فرد پرسش کننده، تنوع بالایی از افراد حاضر در فضا را در بر می گیرد. همچنین در مرحله بعد نیز با طرح سوالات باز از طریق مصاحبه با برخی ریش سفیدان و مردم محلی نیز به پاسخ هایی از طرف آنان برای آشنایی بیشتر با فرهنگ گذشته مردم این شهر پرداخته شده است. که در این روش نیز از طریق تحلیل محتوای کیفی، با مرور متن کامل مصاحبه ها و طی فرایندی با رویکرد کیفی به بررسی پاسخ ها پرداخته شد